Begin mei staan we overal in Europa stil bij de vrede en de vrijheid. In teksten spreken we over vrijheid in vrede, of vrede in vrijheid, kortom: proberen we deze woorden inhoud te geven en met elkaar te verbinden. Ik ben zelf opgevoed in de Maastrichtse taal. Net zoals in vele Limburgse dialecten lijken de Maastrichtse woorden ‘vrij’ en ‘vrei’ veel op elkaar. Slechts in de uitspraak van de klanken hoor je het verschil, terwijl in de Nederlandse uitspraak de woordklank vrijwel identiek is. Maar belangrijker is dat de woorden ook inhoudelijk alles met elkaar te maken hebben.
Als wij vredestichter willen zijn, volstaat het beëindigen van geweld en oorlogshandelingen niet.
De klassieke uitleg die aan het woord vrijheid wordt gegeven is een situatie waarin mensen vrij van angst, vrij van dwang en vrij van beperkingen zijn. De mens heeft met andere woorden de mogelijkheid en het recht om keuzes te maken in hoe zijn leven wordt ingevuld. Dat die vrijheid ergens ophoudt, grenzen kent, bijvoorbeeld omdat ongebreidelde vrijheid van de één tot onvrijheid bij de ander zou leiden, is logisch. Net zo logisch is het dat in situaties van strijd, oorlog en geweld, ware vrijheid onmogelijk is. En dat ware vrede niet kan bestaan onder mensen die in onvrijheid leven. Ik geloof niet in zoiets als ‘gewapende vrede’.
