We naderen weer de Goede Week, de zeven dagen tussen Palmpasen en Pasen. Voor de christenen een week waar door onze kerken veel stof tot nadenken wordt aangeboden. Het is een week waar plek is voor feest, rouw, bewondering, inkeer en hoop. In de Latijnse, maar ook in de Orthodoxe landen wordt de week de ‘Semana Santa’ genoemd, de Heilige Week. Wie kent niet de grote processies in Spanje of de Paas-rituelen in Kreta?
We leven in een samenleving waar plaatjes belangrijker zijn dan teksten, waar gevoelens en emoties meer tellen dan feiten en wetenschap
De week begint met het gedenken van de glorieuze intocht van Jezus in Jeruzalem, waar hij wordt toegejuicht door met palmtakken zwaaiende mensen. De week vordert met het lijdensverhaal, zeer intens opgetekend en via talloze vormen tot de dag van vandaag verder verteld. En de week eindigt met het zien en ervaren van hoop, de verrijzenis, de overwinning van het goede.
Deze column leent zich niet voor een diepe theologische bespreking. Ik volsta slechts met het in herinnering roepen van de aanleiding van vele tradities die we ook in onze omgeving kennen. De palmtakjes, de kruisweg, de terugkeer van de klokken uit Rome, kortom: de paas-tradities, ze hebben allen hun oorsprong en betekenis in de gebeurtenissen van de Goede Week. Mooi om door te geven, maar nog mooier om er steeds weer nieuwe inhoud aan te geven.
Eén aspect uit alles wat in die ene week samenkomt houdt mij vaker bezig. Hoe kan toch de beeldvorming over een persoon, in dit geval Jezus, zo snel veranderen, en zoveel invloed hebben op de gebeurtenissen? Mensen hebben een beeld, en als dat niet klopt brengt hun dat van stuk. Of: anderen hebben een beeld dat zonder bewijs of onderzoek zelfs tot een veroordeling leidt. Of: hoe enorm lastig is het om een mens echt te begrijpen, op waarde te schatten?
Dat is iets van alle tijden. Ook nu, ja misschien juist nu speelt beeldvorming in onze meningsvorming een enorme rol. We leven in een samenleving waar plaatjes belangrijker zijn dan teksten, waar gevoelens en emoties meer tellen dan feiten en wetenschap. We geloven onszelf meer dan de ander, en vertrouwen meer op eigen kracht dan op de goedheid van de medemens. We zijn snel in het hebben van oordelen, vooroordelen en veroordelingen.
Ik kan daar gemakkelijk voorbeelden uit de Limburgse politiek voor opvoeren, om maar te zwijgen van voorbeelden uit de strijd tussen Oekraïne en Rusland. Maar dat is niet waar ik heen wil. Kunnen we een samenleving bouwen waarin we waardering hebben voor waarheidsvinding, debat, wetenschap, de mening van anderen? Waar we bruggen bouwen naar anderen? En waar uiteindelijk dan die brug, het compromis, de gezamenlijkheid, ja zelfs de overkant, belangrijker zijn dan de eigen pijlers? Mijn oer-gevoel zegt: ja, dat kunnen we!
Is het toch nog een moeilijke column geworden. Maar dat mag u en ik niet verhinderen om ook gewoon feest te vieren, gewoon blij te zijn met het Paasgevoel, de lente, de hoop, het optimisme. Want samen vooruit willen kijken maakt ons tot betere mensen. Een Zalig Pasen dus!
Theo Bovens
(verschenen 8 april 2022 in Magazine Nr1)
