Ik waarschuw vooraf dat deze column op het eerste gezicht een ‘vroeger was alles beter-sfeertje’ uitademt. Als inmiddels 60-plusser moet je immers opletten als je kritisch naar de huidige tijd kijkt. Weet ik het dan soms beter? Is de ‘jeugd van tegenwoordig’ dan slechter? Nee natuurlijk. Maar wat dan wel?
Nog nooit was het aantal politieke fracties zo groot, nog nooit duurde het smeden van coalities zo lang, verliezen verenigingen en vakbonden zoveel leden…….
Ik was tijdens de eerste coronagolf aangenaam verrast door de golf van solidariteit die onder de bevolking heerste. We zorgden voor elkaar, keken naar elkaar om, zo goed en zo kwaad als het kon, gegeven alle zware beperkingen. En zelfs in de eenzaamheid van ons huis voelden we ons via de media verbonden. Ik herinner me het krachtige beeld van onze Paus, geheel alleen op een verlaten St. Pietersplein in de motregen. De reacties waren eensluidend: elke kijker kon zich in het gevoel van die ene oudere man herkennen.
Maar toen kwam de tweede, de derde en zelfs de vierde golf. Bij elke golf was er minder solidariteit, het applaus voor de hulpverleners verstomde, het vertrouwen in wetenschap en politiek daalde, ja zelfs het vertrouwen in elkaar. Het werd meer en meer kijken: hoe kom ík er het beste uit, hoe zorg ík ervoor dat ik zo weinig mogelijk last heb en schade krijg. In plaats van naar elkaar toegroeien, werden de onderlinge verschillen uitvergroot.
“Ík denk, ík beslis, ík vind, ík geloof…..”, als ik erop let hoor ik die startzinnen steeds vaker. Privé, via de social-media accounts, maar ook in het bestuur en het publieke domein. Nog nooit was het aantal politieke fracties zo groot, nog nooit duurde het smeden van coalities zo lang, verliezen verenigingen en vakbonden zoveel leden, zoeken we per huishouden oplossingen voor problemen die we collectief moeten aanpakken, zoals de stijgende energielasten.
In Limburg lieten we een brede taskforce* nadenken over hoe we beter uit de coronacrisis zouden komen. Die concludeerde dat reeds aanwezige tegenstellingen van vóór corona in de crisis juist worden vergroot. Men waarschuwde voor toenemende individualisering. En ze adviseerde om zwaar in te zetten op gemeenschapszin, verenigingsleven, het verbinden van partijen en het bouwen aan een brede alliantie: inzetten op Brede Welvaart dus. En dat advies lag er al toen de derde en vierde golf nog moest komen.
Ik denk, ik vind, ik geloof dat ik het niet beter weet. Dat ik de grote ontwikkelingen niet in eigen hand heb. Dat ik mijn gezondheid en geluk niet alleen kan bepalen. Ik heb anderen nodig. Hoe lastig soms ook: ik moet wantrouwen inruilen voor vertrouwen. Ik moet, als je leiding wilt nemen, eerst weten hoe je moet volgen.
Pinksteren is het feest waarin we herdenken dat de eerste getuigen beseften dat de genade niet voor hunzelf alleen was bedoeld, maar dat men dat moest delen met de hele wereld. Ze ontdekten dat ze daarin werden geholpen en gesteund. En of u nou gelooft dat die steun de Heilige Geest is of de kracht van samenzijn en solidariteit: mij inspireert het om te bouwen aan een betere samenleving; ik dus, maar wel graag samen met u.
(verschenen op 3 juni 2022 in Magazine Nr1)
*) rapport Brede Economische en Sociale Taskforce Limburg (BEST-Limburg) is nog te vinden op website Provincie Limburg
